Hoạt tính sinh học và công dụng của sữa ong chúa tươi nguyên chất

Hoạt tính sinh học và công dụng của sữa ong chúa tươi nguyên chất đối với đời sống con người theo những nghiên cứu có sơ sở khoa học trên thế giới

1. Hoạt tính kháng khuẩn của sữa ong chúa tươi nguyên chất

Protein và peptid từ sữa ong chúa có thể tham gia vào cơ chế bảo vệ của ong mật chống lại vi khuẩn là tác nhân gây bệnh bằng cách trực tiếp làm ngừng hoạt động của vi sinh vật xuất hiện trong các sản phẩm ong mật, cũng như cách cảm ứng của cytokin tham gia trong việc điều hòa phiên mã của các protein và peptid bảo vệ. Loại protein có nhiều nhất trong sữa ong chúa là albumin 1 đại diện cho 50% protein trong sữa ong chúa. Peptid có trong sữa ong chúa có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn S. aureus, L. monocytogenes và S. typhimurium với nồng độ cao (≥ 200 mg/ml) (Bullet và cộng sự, 1999). Một số peptid kháng khuẩn trong sữa ong chúa đã được xác định, bao gồm royalisin, apisimin, jelleines I, II, III, IV và apalbumin α.

2. Hoạt tính chống oxy hóa của sữa ong chúa tươi nguyên chất

Gần đây nhất, theo một nghiên cứu, sữa ong chúa thu được sau 24 giờ chuyển sang ấu trùng có hoạt tính chống oxy hóa mạnh nhất. Hoạt tính chống oxy hóa của sữa ong chúa cũng được chứng minh trên các mô hình thí nghiệm invitro như thực vật, nấm men và chuột. Đồng thời, tác dụng bảo vệ khỏi các rối loạn oxy hóa cũng đã được khẳng định trong các thí nghiệm tiến hành trên các động vật thí nghiệm và quá trình peroxy hóa lipid bị ức chế trong các thí nghiệm in vitro và trên chuột. Sữa ong chúa được tìm thấy có tác dụng bảo vệ ADN trong mô chống lại tác hại do quá trình oxy hóa gây ra.

3. Hoạt tính chống ung thư của sữa ong chúa tươi nguyên chất

Ngay từ năm 1959, trên tạp chí Nature Publishing Group, Gordon đã khẳng định sữa ong chúa có khả năng chống u bướu, nguyên nhân là vì trong sữa ong chúa có chứa nhiều loại axít béo, đặc biệt là 10-HDA. Năm 1960, Gordon và các cộng sự người Canada cũng đã công bố trên tạp chí Cancer Research về hoạt tính ức chế khối u của 10-HDA in vitro. Theo đó, sữa ong chúa được trộn với tế bào ung thư trước khi nuôi cấy đã cho thấy khả năng ức chế hoàn toàn sự phát triển của tế bào ung thư bạch cầu AKR và của 3 dòng tế bào ung thư cổ trướng trên chuột (Gordon và cộng sự, 1960). Tiếp tục, đến năm 1985, công trình nghiên cứu của Tamura và cộng sự đã ghi nhận về ảnh hưởng của sữa ong chúa đến các tế bào ung thư bạch cầu L1210, tế bào ung thư cổ trướng Sarcoma 180. Theo đó, các tác giả này cho thấy sữa ong chúa có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát sự phát triển và di căn của các tế bào ung thư (Pavel và cộng sự, 2011). Trong một nghiên cứu khác vào năm 2005, L.A. Salazar Olivo và cộng sự cũng khẳng định sữa ong chúa có hoạt tính sinh học đa dạng, nó có ảnh hưởng chống lại sự phát triển của các tế bào ung thư (L.A. Salaza và cộng sự, 2005).

4. Tác dụng như Insulin

Y học Trung Quốc và Nhật Bản đã sử dụng sữa ong chúa để ngăn ngừa bệnh tiểu đường và giữ đường huyết ở mức độ bình thường. Sữa ong chúa có thể giảm hàm lượng đường trong máu nhờ các peptid giống insulin và các hợp chất khác như chromium, sulphur, vitamin B3 và vitamin H. Sữa ong chúa cũng có khả năng duy trì nồng độ đường huyết tối ưu bằng cách oxi hóa một phần glucose để thu năng lượng nhờ các peptit có tác dụng giống như insulin.

Hơn nữa, insulin tìm thấy trong sữa ong chúa dường như rất giống với insulin tìm thấy trong động vật có vú. Ở những bệnh nhân tiểu đường kháng insulin, sữa ong chúa làm giảm hàm lượng đường tới 33% trong 3 giờ sau khi tiêm. Một số xét nghiệm cũng được thực hiện trên động vật để khẳng định tác dụng của sữa ong chúa trên bệnh tiểu đường. Sữa ong chúa được cho là rất có hiệu quả trong việc hạ huyết áp và kiểm soát hàm lượng triglyxeride và cholesterol ở người. Sử dụng liều lượng 50-100 mg sữa ong chúa mỗi ngày đã hạ thấp hàm lượng cholesterol huyết thanh tổng số tới 14% vàlipid tổng số tới 10% ở các bệnh nhân xơ vữa động mạch.

Đối với người cao tuổi, ăn 10g sữa ong chúa mỗi ngày trong 14 ngày đã tăng hàm lượng HDL-cholesterol và cải thiện hàm lượng LDL trong huyết thanh mà không ảnh hưởng tới hàm lượng triglyxeride (Vittek và cộng sự, 1995). Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng uống 6g sữa ong chúa mỗi ngày trong 4 tuần dẫn tới hạ thấp nồng độ cholesterol tổng số và LDL trong huyết thanh mà không ảnh hưởng tới nồng độ HDL hay các triglyxeride (Gou và cộng sự, 2007). Sữa ong chúa kích thích sự sinh trưởng tế bào, đặc biệt các tế bào gan. Protein có trọng lượng phân tử 57 kDa chịu trách nhiệm cho tác dụng này

5. Tác dụng hạ huyết áp và điều hòa máu

Sữa ong chúa tác động đến hệ thống tim mạch và máu như một chất điều hòa huyết áp. Sữa ong chúa được khuyến khích sử dụng thay thế thuốc trong điều trị bệnh thiếu máu, hạ huyết áp, tăng huyết áp và bệnh xơ vữa động mạch.

6. Nâng cao khả năng miễn nhiễm

Hàng loạt các nghiên cứu đã khám phá và chứng minh ảnh hưởng của sữa ong chúa và các thành phần của nó lên hệ thống miễn dịch. Sữa ong chúa chứa các amin và các gamma globulin, các axít béo không no, hormon, enzyme, protein, vitamin A và E giúp cho hệ thống miễn dịch chống lại sự nhiễm trùng.

7. Tác động chống lão hóa

Từ cổ xưa, người ta đã tin rằng sữa ong chúa có khả năng kéo dài tuổi thọ tương tự như ảnh hưởng của nó đối với ong chúa. Một số nhà y học cho rằng sữa ong chúa là rất tuyệt vời đối với lão khoa. Sử dụng sữa ong chúa 2-3 tuần và lặp lại trong mỗi chu kỳ 3 tháng là đủ để hoạt hóa các tổ chức cơ quan của người già. Trên thí nghiệm với chuột, một chế độ ăn 16 tuần với khẩu phần ăn có sữa ong chúa đã làm tăng tuổi thọ trung bình dự tính, bảo vệ ADN và làm giảm stress oxy hóa (Pavel và cộng sự, 2011).